Xí muội không chỉ là món ăn mà còn là vị thuốc dân gian

Xí muội là gì? 

Ô mai còn được gọi là xí muội, nguyên là một vị thuốc trong nền y học cổ truyền của một số quốc gia như Việt Nam và Trung Quốc, tuy hiện nay ý nghĩa phổ biến hơn là một loại thực phẩm trong hệ thống các thực phẩm dạng mứt, kẹo. Người miền Nam thường gọi ô mai bằng tên khác là xí muội.



Xí muội làm từ quả gì ?

Trước hết, người ta phải chọn loại quả ngon, tươi tốt không bị sâu, giập. Sau đó chúng sẽ được rửa sạch, ướp muối, phơi khô và hấp sấy. Sau công đoạn này, nguyên liệu được sao tẩm và chế biến (xào, phơi) thành thành phẩm sau cùng trong sự kết hợp với các gia vị như đường, muối, gừng, ớt, cam thảo… Chỉ từ mấy loại quả ấy, người ta lại có thể chế biến nhiều món có hương vị hấp dẫn khác nhau: có loại chua, có loại ngọt, có loại kết hợp đủ hương vị cay, chua, mặn, ngọt, có loại xào ướt, và có nhiều loại khác lại để rất khô. Các loại xí muội khi đó thường mang tên bao gồm chữ “xí muội” kết hợp với tên của nguyên liệu chính và cách thức chế biến như: “xí muội mơ xào gừng”, “xí muội mận chua cay mặt ngọt”, “xí muội táo mèo”, “xí muội me khô cam thảo”…

Xí muội có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền, xí muội có tính mát, giảm ho, sinh tân dịch.

- Trong dân gian, xí muội được dùng làm thuốc giảm ho, chống khô họng, viêm họng, khản tiếng, dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngậm. Xí muội có thể kết hợp thêm với mật ong hoặc gừng để tăng thêm tác dụng giảm ho, nhất là ho do nhiễm lạnh, cảm lạnh hoặc ho do viêm họng.

- Trong đông y, xí muội là vị thuốc kết hợp với nhiều vị khác để chữa các chứng ho lâu năm, ho lâu ngày, khản tiếng, viêm phế quản, viêm họng.

Hải Thượng Lãn Ông đã phân tích như sau: Tạng phế sắc trắng, là bẩm thụ khí của hành Kim; nó như cái tán, cái lọng che chở cho các tạng khác, không thể chịu được bất kì một vật gì làm chướng ngại. Tỳ là gốc sinh đờm, Phế là đồ chứa đờm. Nếu đờm ở Phế nhiều thì khí nghịch lên mà gây thành ho. Phế là chỗ then chốt, cửa ngõ của toàn thân, không chỗ nào quan trọng hơn chỗ đó. Do vậy, bệnh phế khí nghịch, nhiều đờm không thể không tìm cách trị gấp. Xí muội có vị chua, tính liễm, có thể thăng, có thể giáng, giúp thuận khí chỉ khái (trừ ho), hóa đàm.

Ngày nay, xí muội vẫn được dùng theo kinh nghiệm dân gian, dùng trong đông y, và được kết hợp để bào chế một số loại thuốc ho đông dược.


Chỉ với một vài bước đơn giản là đã có ngay món ô mai xí muội thơm ngon, ăn vào là nghiền luôn. Hãy cùng nhau bắt tay làm thử món ô mai xí muội chua chua ngọt ngọt lại cay cay ngày nhé!

Nguyên liệu gồm có:

- Đào tươi 1kg ( chọn đào không bị thâm, dập, quả hơi xanh một chút, tròn to)

- Đường cát trắng 700g - 1000g (tùy sở thích và độ ăn ngọt của mỗ bạn).

- Dầu ăn: 100ml

- Lọ thủy tinh để đựng xí muội.

Các bước thực hiện

- Đào mang đi gọt vỏ, tách bỏ hạt. Ngay sau khi tách bỏ hạt đào, thả ngay thịt đào vào chậu nước muối pha loãng trước đó, giúp loại bỏ vị chát và không làm đào bị thâm. Vớt ra, rửa lại với nước lạnh, để ráo.

- Bạn hãy cắt nửa quả đào theo chiều ngang rồi xoay ngược chiều hai phần đào. Như vậy vừa tách hạt nhanh chóng lại không làm vụn phần thịt của quả đào.

- Sau khi đào đã ráo nước thì tiến hành công việc sên đào. Đặt chảo lên bếp, cho một chút nước và đường vào khuấy tan cho đến khi đường sánh lại như mật thì cho đào vào đảo cùng. Đảo cho đến khi nào lớp đường bám hết vào đào, có dấu hiệu khô lại, không bị dính với nhau là được.

- Cho đào ra khay và để cho khô, nguội hẳn.

- Cho đào vào lọ thủy tinh, bảo quản dần trong tủ lạnh là được.

Với các bước đơn giản như trên bạn đã ngay một lọ xí muội chua cay nhâm nhi những lúc buồn miệng, hay những lúc rảnh rổi tám chuyện cùng bạn bè. Để chọn được món quà xí muội chua cay Đà Lạt làm quà cho người thân ở xa thì các bạn có thể tham khảo mua hàng tại đây!

Nhận xét